Τετάρτη 21 Δεκεμβρίου 2011

Αναγνώριση βουλγαρικής μειονότητας στην Ελλλάδα - Σεπτέμβριος 1924

Στις 29 Σεπτεμβρίου του 1924, στη Γενεύη υπεγράφη συμφωνία μεταξύ των δύο αντιπροσώπων της Ελλάδας και Βουλγαρίας στην Κοινωνία των Εθνών. Η συμφωνία έμεινε γνωστή στην ιστορία ως σύμφωνο Πολίτη-Καλφώφ, από τα ονόματα των δύο αντιπροσώπων και έχει ιδιαίτερη σημασία, γιατί το ελληνικό κράτος, αναγνώριζε επίσημα (ή τουλάχιστον σε επίσημο έγγραφο) την ύπαρξη ...βουλγαρικής μειονότητας εις την Ελλάδα.

Ας προσέξουμε την ημερομηνία. 29 Σεπτεμβρίου 1924. Με άλλα λόγια, μιλάμε για το έτος που έγινε το 5ο Συνέδριο της 3ης Διεθνούς (Κομιντέρν), η 7η Συνδιάσκεψη της Βαλκανικής Κομμουνιστικής Ομοσπονδίας και το 3ο Έκτακτο Συνέδριο του ΚΚΕ.

Με τη συμφωνία Πολίτη-Καλφώφ η Ελλάς, όχι μόνο δεχόταν αντικειμενικά την ύπαρξη βουλγαρικής μειονότητας στην επικράτειά της, αλλά δεχόταν και την δημιουργία ειδικού οργάνου από την Κοινωνία των Εθνών. το οποίο με τις παρεμβάσεις του θα εξασφάλιζε την προστασία της βουλγαρικής μειονότητας !!!

Αξίζει να δούμε τις αναφορές στον αθηναϊκό τύπο της εποχής (Ελεύθερο Βήμα της 30/9/1924) για το ζήτημα. Τα συμπεράσματα τα αφήνουμε στον αναγνώστη:

ΠAPIΣIOI, 29 Σεπτεμβρίου.

[Ραδιογράφημα].

Το συμβούλιον της Κοινωνίας των Εθνών συνήλθε σήμερον υπό την προεδρίαν του κ. Υμάνς και απεφάσισε να αποδεχθεί τας προτάσεις τας υποβληθείσας αναφορικώς προς την προστασίαν των εν Ελλάδι βουλγαρικών μειονοψηφιών υπό του κ. Καλφώφ υπουργού των Εξωτερικών και αντιπροσώπου της Βουλγαρίας, ως και τας του κ. Πολίτη αντιπροσώπου της Ελλάδος αναφορικώς προς την προστασίαν των εν Βουλγαρία ελληνικών μειονοψηφιών.

Κατ' ακολουθίαν δύο μέλη της μικτής επιτροπής, οι κ. κ. Κορφ και Ρόβερ επιφορτίζονται να βοηθήσουν υπό την ιδιότητα αυτών, ως αντιπροσώπων της Κοινωνίας των Εθνών την ελληνικήν και την βουλγαρικήν κυβέρνησιν εις τας προσπαθείας αυτών, προς εξασφάλισιν δικαίας συμπεριφοράς προς τας μειονοψηφίας.

Τα δύο σχετικά πρωτόκολλα υπεγράφησαν διαρκούσης της συνεδριάσεως υπό των αντιπροσώπων Ελλάδος και Βουλγαρίας ως και υπό του προέδρου και του γενικού γραμματέως της Κοινωνίας των Εθνών.

ΔΗΛΩΣΕΙΣ TOY κ. ΠΟΛΙΤΗ
ΓΕΝΕΥΗ, 29 Σεπτεμβρίου.

(Του ανταποκριτού μας) — Το συμβούλιον τής Κοινωνίας των Εθνών συνήλθεν εις δημοσίαν συνεδρίασιν. Κατ' αυτήν εγνωστοποιήθη ότι οι αντιπρόσωποι Ελλάδος και Βουλγαρίας κ. κ. Πολίτης και Καλφώφ υπέγραψαν πρωτόκολλον σχετικώς με την εποπτείαν της Κοινωνίας των Εθνών εις τα ζητήματα των μειονοτήτων αμφοτέρων των χωρών.

Ο Άγγλος αντιπρόσωπος κ. Μώραιϋ συνεχάρη τας δύο χώρας ειπών:
«Είμεθα βαθέως συγκεκινημένοι διότι η Ελλάς και η Βουλγαρία εμφορούνται υπό του αληθούς πνεύματος της Κοινωνίας των Εθνών. Εάν και άλλαι χώραι ακολουθήσουν το παράδειγμα των, το επίπεδον του πολιτισμού της ανθρωπότητος θα ανυψωθή».
·····_
Ο κ. Πολίτης, ομιλήσας επί του υπογραφέντος πρωτοκόλλου είπε μεταξύ άλλων:
«Ο κ. Καλφώφ θα ειπή εις την Σόφιαν και εγώ εις τας Αθήνας ότι δυνάμεθα να επιτύχωμεν το παν υπό τον διαυγή ορίζοντα της Κοινωνίας των Εθνών».


Γράφει ο (σοβαρός) ιστορικός της περιόδου Γρηγόριος Δαφνής για τη συμφωνία:

"Το πρωτόκολλον δηλαδή ανεγνώριζε την ύπαρξιν "βουλγαρικών μειονοτήτων" εις την Μακεδονίαν και εδημιούργει ένα νέον τύπον μειονοτικής προστασίας, τελείως διαφόρου από του προβλεπομένου υπό των συνθηκών ειρήνης. Έτσι. όμως η Βουλγαρία απέκτα μέσον παρεμβάσεως εις την Μακεδονίαν και εδημιούργει προηγούμενον όπως ζητήσει ανάλογον μεταχείρισιν εκ μέρους της Σερβίας, δια τας βουλγαρικάς μειονότητας της Σερβικής Μακεδονίας. Δι' αυτό ορθώς ο βουλγαρικός τύπος εχαρακτήρισε το πρωτόκολλον ως εθνικήν επιτυχίαν".

Ο Μιχαλακόπουλος βέβαια όταν κατάλαβε τι ακριβώς υπογράφηκε, αρνήθηκε να εφαρμόσει το πρωτόκολλο. Έκανε προσφυγή στην ΚΤΕ και χρησιμοποίησε τον ίδιο τον Βενιζέλο (ο μόνος που είχε διεθνές κύρος από τους Έλληνες πολιτικούς) για να πετύχει την ακύρωση της συμφωνίας.

Ανάλογες συμφωνίες με τους Σέρβους θα υπογράψει ο "μέγας πατριώτης" δικτάτορας Πάγκαλος το 1926. Συμφωνίες που έδιναν πολλά δικαιώματα στην Γιουγκοσλαβία (ουδέτερη ζώνη στην Θεσσαλονίκη, προνομιακές συμβάσεις στις σιδηροδρομικές μεταφορές). Μεταξύ των άλλων, στα ψιλά γράμματα, αναγνώριζε ως Σέρβους, όσους είχαν αναγνωρίσει τα προξενεία της Γιουγκοσλαβίας στην Ελλάδα, δηλαδή τους Σλαβομακεδόνες.

Το νεαρό ΚΚΕ με όλον τον κοινωνικό ρομαντισμό και την πολιτική αφέλεια που επί μια δωδεκαετία έτρεφε την μπολσεβικοποίηση του, προσπαθούσε με απόλυτη συνέπεια και σταθερότητα να κάνει πράξη την εντολή του Λένιν που έλεγε:

Οι προλετάριοι πρέπει να τραβούν στην επανάσταση χωρίς να λογαριάζουν εθνικές θυσίες, να βάζουν το συμφέρον της διεθνούς εργατικής επανάστασης πάνω από την ακεραιότητα, την ασφάλεια, την ησυχία του ενός ή του άλλου εθνικού κράτους και συγκεκριμένα του δικού τους.

Η ζαχαριαδική ηγεσία του κόμματος ήταν αυτή που μετά το 1931 έκανε πράξη την βασική αρχή του Ιστορικού Υλισμού, ότι οι επιθυμίες και τα αισθήματα δεν καθορίζουν την πρακτική ζωή, αλλά αντίθετα καθορίζονται από αυτήν. Το ΚΚΕ άλλαξε την θεώρηση του πάνω στο εθνικό ζήτημα, με αποτέλεσμα να ξεφύγει από την κοινωνική απομόνωση, τον πολιτικό απατρισμό και την οργανωτική αποδιοργάνωση.

Με την καπηλεία του "μακεδονικού" οδηγήθηκαν χιλιάδες Έλληνες κομμουνιστές στις εξορίες, φυλακές, ακόμα και στον θάνατο. Ακόμα και όταν η γνωστή θέση του ΚΚΕ δεν ίσχυε, όταν δεν υπήρχε. Οι αστοί όμως (Πάγκαλος, Πολίτης, και λοιποί) δεν έπαθαν ποτέ τίποτα.

Γιώργος Τζαμαλούκας, ο πατέρας της αντάρτικης χειρουργικής

Ο Γιώργος Τζαμαλούκας γεννήθηκε στη Ζαχάρω Ολυμπίας. Έζησε στην Αθήνα. Ο πατέρας του, ο οποίος ξεκίνησε ως εργάτης γης κατάφερε να ανοίξει αργότερα ένα μικρά εστιατόριο στην Αθήνα. Το 1931 αφού ξεπέρασε πολλές δυσκολίες που του δημιουργούσε η «ταπεινή» καταγωγή του δουλεύοντας σκληρά για να εξοικονομήσει τα έξοδα διατροφής και σπουδών τον, πήρε το δίπλωμά τον από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Αθηνών.

Στη συνέχεια, η διδακτορική του διατριβή, με θέμα τις στενώσεις του ορθού εντέρου, με εισήγηση του καθηγητή Πέτρου Κόκκαλη του απέδωσε το 1939, τον τίτλο του διδάκτορα της Ιατρικής.








 



Η διδακτορική διατριβή του χειρουργού Γιώργου Τζαμαλούκα.
 Δεν ξεκόβει, όμως. από τις ρίζες του. Από τα πρώτα του βήματα, ως βοηθός χειρουργού στο πανεπιστημιακό νοσοκομείο του «Αρεταίειου» στην Αθήνα, ο Γ. Τζαμαλούκας γνωρίζεται με το εργατικό κίνημα. Γίνεται γιατρός της «Εργατικής Βοήθειας». Αυτό γίνεται αφορμή για να πιαστεί, με άλλους 7 συναδέλφους του με την κατηγορία ότι προετοίμαζαν «κομμουνιστικήν επανάσταση». Η έλλειψη κάθε στοιχείου ανάγκασε τις αρχές να τους αφήσουν ελεύθερους. Όμως ο Τζαμαλούκας έχασε τη θέση του στο νοσοκομείο.



Ριζοσπάστης, 6.6.1933. Διαμαρτυρία για την απόλυση του Τζαμαλούκα.


Το 1935, με τη βοήθεια του γνωστού καθηγητή Κοντιάδη, διορίστηκε στο «Τζάνειο» νοσοκομείο, ως επιμελητής. Με την ευσυνειδησία και τις ικανότητες του ξεχωρίζει και το 1941 αναλαμβάνει διευθυντής του Γενικού Κρατικού Νοσοκομείου τον Πειραιά. Δεν ταμπουρώνεται όμως στην «υψηλή» του θέση. Οργανώνεται στο ΕΑΜ Επιστημόνων του Πειραιά και στην οργάνωση του ΕΑΜ Πετραλώνων.

Λόγω των συχνών βομβαρδισμών του Πειραιά από τους Aγγλοαμερικανούς οι κάτοικοι που ζουν γύρω από το νοσοκομείο φεύγουν για ασφάλεια σε άλλες περιοχές της Αθήνας και του Πειραιά. Όμως ο Τζαμαλούκας, μαζί με άλλους γιατρούς και το προσωπικό του νοσοκομείου παραμένουν και συνεχίζουν να θεραπεύουν τους τραυματίες, συχνά κάτω από βροχή βομβαρδισμών. Ο ίδιος, εξ αιτίας μιας φοβερής έκρηξης, παθαίνει ρήξη του τυμπάνου του αριστερού του αφτιού, με αποτέλεσμα να πάθει στη συνέχεια ωτίτιδα και ελάττωση της ακοής του.

Αρχικά, μεταφέρει τη δραστηριότητά τον στη Βιέννη, όπου βρίσκεται για λόγους υγείας. Ύστερα στο Γκρατς, συνδέεται με το αυστριακό κίνημα εθνικής αντίστασης κι οργανώνεται σε παράνομη ομάδα από Έλληνες αντιφασίστες. Το 1944, η ομάδα αυτή αποτελούμενη από 120 Έλληνες, με τον Τζαμαλούκα μέσα, πολεμά με το όπλο στο χέρι για την απελευθέρωση του Γκρατς από τους χιτλερικούς.

Το αντιφασιστικό του καθήκον το είχε κάνει, στο ακέραιο, ο γιατρός Τζαμαλούκας. Θα μπορούσε τώρα με ήσυχη τη συνείδηση να αφοσιωθεί στην επιστήμη του και στην οικογένεια του. Μα ο Τζαμαλούκας έγινε γιατρός όχι από καριέρα, αλλά για να σώζει ζωές. Γι αυτό όταν το 1946-1947 οι φλόγες του εμφυλίου πολέμου τύλιξαν την Ελλάδα και οι αντάρτες μας είχαν περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο την ανάγκη του, ο Τζαμαλούκας αψηφώντας κόπους και κινδύνους εκπληρώνει το κομματικό του καθήκον.
Παρατάει θέσεις και οικογένεια και τρέχει δίπλα στους ηρωικούς μαχητές του ΔΣΕ οι οποίοι δίνουν στα ελληνικά βουνά ένα σκληρό και άνισο αγώνα.
Δίνει κι ο Τζαμαλούκας από το δικό του μετερίζι, τη μάχη της ζωής με το θάνατο.
Το 1950 ο γιατρός Τζαμαλούκας βρίσκεται στη Γερμανική Λαοκρατική Δημοκρατία και εργάζεται στο νοσοκομείο τον Πότσδαμ και στη συνέχεια γίνεται επιμελητής στο κρατικό νοσοκομείο «Νόιστερ Κράκενχαους» της Δρέσδης. Το 1960 γίνεται υποδιευθυντής της χειρουργικής του κλινικής.

Εδώ, ύστερα από πολλά τρικυμισμένα χρόνια, βρίσκει τη γαλήνη, αν μπορεί να υπάρχει γαλήνη για έναν άνθρωπο που καθημερινά παλεύει ν' αποσπάσει ζωές από το θάνατο και τον πόνο. Τα μέσα που του προσφέρονται του βοηθούν να αξιοποιήσει στο έπακρο, τις ικανότητες και τις γνώσεις του και γρήγορα αναδεικνύεται σε έναν από τους καλύτερους χειρουργούς της χώρας. Οι επιστημονικές τον εργασίες, που αριθμούνται σε μερικές δεκάδες, προκαλούν πάντα το ζωηρό ενδιαφέρον των επιστημόνων. Αναφέρουμε μερικά από τα θέματα των μελετών που δημοσίευσε σε γερμανικά περιοδικά μόνο τα τελευταία χρόνια:
- Συμβολή για τη θεραπεία του κιρσώδους έλκους των κάτω άκρων.
- Παθολογικές αλλοιώσεις του ήπατος ως αποτέλεσμα των παθήσεων της χοληδόχου κύστης.
- Σπάνιες παθολογικές αλλοιώσεις του τυφλού και λεπτού εντέρου και αιτία απόφραξής του.
- Αυτόματα κατάγματα σε δυστροφικές αλλοιώσεις των οστών σε ηλικιωμένους και η θεραπεία τους.
- Παθολογικές αλλοιώσεις των νεφρών από νεφρολιθίαση.
κ.ά.

Ενδιαφέρον προκαλούσαν πάντα στους πιο διαφορετικούς ακροατές, οι διαλέξεις του Τζαμαλούκα. Η φήμη του δεν περιοριζόταν στα σύνορα της χώρας που τον φιλοξενούσε. Μια σειρά συνάδερφοί του από δυτικές χώρες επιζητούν σύνδεση μαζί του για να ενημερώνονται πάνω στις μελέτες του.

Οι υπηρεσίες τον Τζαμαλούκα βρήκαν και την πιο επίσημη αναγνώριση.

Το 1961 του απονεμήθηκε το «Χρυσό Μετάλλιο Χούφελαντ» (Hufeland-Medaille), για τις εξαιρετικές επιστημονικές επιδόσεις και για την ανεκτίμητη ανθρωπιστική του δουλειά στους αρρώστους.
Η γερμανική «Ένωση θυμάτων του Ναζισμού» πρότεινε την παρασημοφόρησή τον με το μετάλλιο του «Αγωνιστή του αντιφασιστικού αγώνα 1933-1944».



Το Χρυσό Μετάλλιο του Christoph Wilhelm Hufeland (1762-1836), του Ιπποκράτη της Γερμανίας, ήταν η ανώτερη τιμή που μπορούσε να λάβει ένας γιατρός στη Γερμανική Λαοκρατική Δημοκρατία.


Το εξαντλημένο βιβλίο του Γιώργου Τζαμαλούκα:

"Ενάντια στο θάνατο στο Γράμμο και το Βίτσι", εκδόσεις "Νέα Βιβλία", Αθήνα 1975, όπως αναδημοσιεύτηκε στο περιοδικό "Εθνική Αντίσταση", σε τέσσερις συνέχειες (2010, τεύχος 145-148).

Δείτε το εδώ:




Σάββατο 17 Δεκεμβρίου 2011

Η Βρετανία στην Ελλάδα

«Η Βρετανία στην Ελλάδα», του Αρχηγού της Βρετανικής Οικονομικής Βοήθειας (Ούνρα) στην Βόρεια Ελλάδα (1945-46), Αυστραλού Συνταγματάρχη, A.W. Sheppard.

Αξιωματικοί σαν τον A.W. Sheppard (1911-1997), βαθιά δημοκρατικοί στις πεποιθήσεις τους και προοδευτικοί στην ιδεολογία τους, αποτελούσαν κόσμημα για τον στρατό της Κοινοπολιτείας. Ανώτατες σπουδές στην Ιστορία και στις ανθρωπιστικές επιστήμες, συνταγματάρχης στην ηλικία των 27 !!!, παρασημοφορηθείς για την ανδρεία του στη Μάχη της Κρήτης, συμμετείχε στο μέτωπο της Ασίας το 1943-44. Δεν νομίζουμε ότι χρειάζονται περισσότερες συστάσεις για τον σπουδαίο αυτόν Αυστραλό και φίλο του ελληνικού λαού μέχρι το τέλος της ζωής του.




Στο μικρό αυτό βιβλίο που εκδόθηκε στο Λονδίνο το 1947, από την League for Democracy in Greece, («Ένωση για την Δημοκρατία στην Ελλάδα»), παραθέτονται με λεπτομέρειες τα γεγονότα που οδήγησαν Ελλάδα από κοιτίδα της Δημοκρατίας και της Ελευθερίας (όπως τουλάχιστον την έβλεπαν οι ρομαντικοί δημοκρατικοί φιλέλληνες της εποχής), να καταντήσει ένα αυταρχικό και αστυνομικό κράτος, ακριβώς μετά την απελευθέρωσή της από την γερμανική κατοχή. Περιγράφονται επίσης με ενδελέχεια οι ευθύνες των βρετανικών κομμάτων και της βρετανικής γραφειοκρατίας στο να πάρει η πολιτική ζωή της χώρας αυτή την αντιδημοκρατική εκτροπή, με την άνοδο στην εξουσία των συνεργασθέντων στην Κατοχή με τον ναζισμό (δοσιλόγων).


Ηπειρώτισσες μεταφέρουν εφόδια για τους μαχόμενους Ελασίτες, στα ελεύθερα ελληνικά βουνά κατά την διάρκεια της Κατοχής

Θα προτείναμε όμως, όπως πιθανότατα θα ήθελε και σ συγγραφέας, να μην διαβαστεί το συγκεκριμένο βιβλίο μόνο από αυτήν τη στενή οπτική. Στην πραγματικότητα το συγκεκριμένο σύγγραμμα είναι μια πραγματεία για τις ξένες επεμβάσεις των μεγάλων αποικιοκρατικών δυνάμεων στις μικρές και αδύναμες οικονομικά χώρες.


Ο συνταγματάρχης Σέπαρντ, με τους βοηθούς του, κάπου στη Μακεδονία στα τέλη του 1945

Κάποιες ακόμα φωτογραφίες που υπάρχουν στο βιβλίο:


Αθήνα, εορτασμός της εργατικής Πρωτομαγιάς, το 1945


Τίτλος: Britain in Greece
Συγγραφέας: Sheppard, A. W. (Alexander William), 1911-1997
Έκδοση: London : League for Democracy in Greece, [1947?].

Κατεβάστε το από:

(mediafire)

ή

Dropbox

Πέμπτη 15 Δεκεμβρίου 2011

Σίμος Κερασίδης




Ένα αφιέρωμα, σε μια θρυλική μορφή του ελληνικού κομμουνιστικού κινήματος, στον Τουμπιώτη αγωνιστή της ΟΚΝΕ και του ΚΚΕ, Σίμο Κερασίδη.

Ο αγωνιστής Σίμος Κερασίδης καταγόταν από τον Πόντο, όπου γεννήθηκε το 1918. Προερχόταν από οικογένεια φτωχών βιοπαλαιστών.

Το 1924 ήρθε στην Ελλάδα και εγκαταστάθηκε στο συνοικισμό Κάτω Τούμπας στην Θεσσαλονίκη.
Από μικρός εργαζόταν σκληρά σε διάφορες χειρωνακτικές εργασίες, προκειμένου να βοηθήσει την πολυμελή οικογένειά του. Προικισμένος με μία υπερφυσική σωματική δύναμη, ασχολήθηκε από την εφηβεία του με τον αθλητισμό. Ασχολήθηκε με αξιοσημείωτη επιτυχία με πολλά αθλήματα. Δρομέας στον αρχαιότερο αθλητικό σύλλογο της Θεσσαλονίκης, τον «Ηρακλή», άλμα επί κοντώ, στο τέλος ελληνορωμαϊκή πάλη, όπου βρήκε και το στοιχείο του, αφού είχε τρομακτική μυϊκή δύναμη στα χέρια. Θα κερδίσει πολλά μετάλλια στο αγώνισμα αυτό, που θα γεμίσουν με χαρά και περηφάνια την οικογένειά του.

Η ενασχόλησή του με τον αθλητισμό, δεν θα σταθεί εμπόδιο στο να συμμετάσχει από μικρός στους κοινωνικούς αγώνες της εποχής. Μόλις 16-17 ετών, θα οργανωθεί στην ΟΚΝΕ, στην νεολαία του ΚΚΕ και θα αναδειχθεί πρωτοπόρο και σημαντικό στέλεχος της οργάνωσης. Λίγο μετά, θα γίνει και μέλος του ΚΚΕ.

Ήδη από το 1935 και ειδικά μετά το αποτυχημένο βενιζελικό πραξικόπημα, θα περάσει στην παρανομία, προσπαθώντας να οργανώσει τους αγώνες της εργατικής νεολαίας της Θεσσαλονίκης και των γύρω πόλεων.

Αμέσως μετά την δικτατορία της 4ης Αυγούστου, θα συλληφθεί από την Ασφάλεια και θα οδηγηθεί με άλλους αγωνιστές στον Άι Στράτη. Θα μείνει εκεί έξι μήνες, όπου και θα «απολυθεί», λόγω του «νεαρού της ηλικίας του». Ήταν μόλις 18 ετών.

Δεν θα καθίσει για πολύ ήσυχος και θα ξαναβγεί στην παρανομία. Θα συλληφθεί άλλη μια φορά το 1938, όπου και θα δραπετεύσει.

Το 1939 βρίσκεται στην Ανατολική Μακεδονία, όπου δουλεύει σκληρά για την ανασυγκρότηση των κομματικών οργανώσεων της περιοχής και την εξασφάλιση της άμυνάς τους από τα συνεχή χτυπήματα που αυτές δέχονται από τους κατασταλτικούς μηχανισμούς της μεταξικής δικτατορίας.
Είναι πια γραμματέας της ΟΚΝΕ της περιοχής και μέλος του Μακεδονικού Γραφείου του ΚΚΕ. Το Μακεδονικό Γραφείο, θα τα καταφέρει μάλλον καλά, αφού θα μείνει αλώβητο ή σχεδόν αλώβητο από τις διώξεις του Κράτους και θα κρατήσει τις οργανώσεις του ακέραιες.

Το Αύγουστο του1939 θα συλληφθεί για μια άλλη ακόμα φορά στην Δράμα. Στον σιδηροδρομικό σταθμό της πόλης θα αναγνωριστεί από άντρες της Ειδικής Ασφάλειας. Τρεις ασφαλίτες με πολιτικά, θα προσπαθήσουν μάταια να τον πιάσουν. Το εικοσάχρονο παλικάρι θα τους απωθήσει και θα τους εξουδετερώσει. Στη συνέχεια οι ένστολοι πια αστυνομικοί που βρίσκονταν στον σταθμό θα αρχίσουν να τον κυνηγούν μέσα στους δρόμους της πόλης, φωνάζοντας «πιάστε τον, είναι κλέφτης». Ο Σίμος τρέχοντας, φώναζε στον κόσμο που τους έβλεπε «είμαι κομμουνιστής». Τελικά, στην πλατεία της Δράμας θα πιαστεί και θα οδηγηθεί στα κρατητήρια.

Στην Ασφάλεια, θα ακολουθήσουν απίστευτα βασανιστήρια προκειμένου ο Κερασίδης να καταδώσει ονόματα και καταστάσεις. Από τις κακώσεις που υπέστη στα πέλματα των ποδιών του, το παλικάρι δεν θα μπορεί να σηκωθεί για πολύ καιρό. Πάντως, παρά τη φάλαγγα, παρά τα βραστά αυγά στις μασχάλες, παρά τους βρόγχους στο λαιμό, ο Σίμος Κερασίδης θα μείνει ακλόνητος. Η απερίγραπτη αντοχή του στα βασανιστήρια, η απάθεια στον πόνο που έδειξε, θα τον κάνουν θρύλο στους νέους κομμουνιστές. Ο Κερασίδης θα μετατραπεί σε σύμβολο αντίστασης στην φασιστική θηριωδία.

Ο Μανιαδάκης γνωρίζοντας τα συμβάντα, μετά από μια επίσκεψή του στην Καβάλα θα αλλάξει το πρόγραμμά του και θα μεταβεί στην Δράμα, ειδικά για να δει τον δεσμώτη ήρωα που από τις κακώσεις δε μπορούσε να σηκωθεί όρθιος. Δύο αστυνομικοί τον σήκωσαν από τις μασχάλες για να δει τον φασιστή υπουργό. Ο Κερασίδης, με όση δύναμη είχε, απωθώντας τους αστυνομικούς, κουτούλησε τον Μανιαδάκη, με αποτέλεσμα να πέσουν και οι δύο κάτω.

Θα ακολουθήσουν νέα τρομερά βασανιστήρια. Στη συνέχεια θα οδηγηθεί στις Φυλακές της Δράμας. Μετά από ένα μήνα εγκλεισμού, ειδοποιεί την οργάνωση ότι θα δραπετεύσει. Το σχέδιο το είχε καταστρώσει μόνος του. Τελικά, θα τα καταφέρει. Τρυπώντας τον σοβά της οροφής με έναν σουγιά, θα βρεθεί στα κεραμίδια. Από εκεί με τη βοήθεια μιας κολόνας ηλεκτρικού ρεύματος, θα καταφέρει να φτάσει στο έδαφος. Στον δρόμο τον περίμενε ένας ταξιτζής, οργανωμένο μέλος του ΚΚΕ. Ο Σίμος θα ξεφύγει για μια ακόμα φορά από τους μεταξικούς βασανιστές, ξεφτιλίζοντας τους μηχανισμούς καταστολής του φασιστικού κράτους.

Μετά την απόδρασή του, θα καταφύγει στην Θεσσαλονίκη, όπου θα συνεχίζει να δουλεύει στο Μακεδονικό Γραφείο του ΚΚΕ και στην ΟΚΝΕ.

Από το Πάσχα του 1941 ο Κερασίδης δούλευε για την ανασυγκρότηση των κομματικών δυνάμεων στην Θεσσαλονίκη και την προετοιμασία της αντίστασης κατά των καταχτητών. Τον Μάιο του 1941, θα συμμετάσχει στην αντιστασιακή οργάνωση «Ελευθερία», μία από τις πρώτες οργανώσεις Αντίστασης στην κατεχόμενη από τους Γερμανούς Ευρώπη.

Το ιδρυτικό πρωτόκολλο της οργάνωσης «Ελευθερία», φέρει ημερομηνία 15 Μάη 1941 και το υπογράφουν:

  • Από το Μακεδονικό Γραφείο του ΚΚΕ: Σίμος Κερασίδης και Απόστολος Τζανής.
  • Από το Σοσιαλιστικό Κόμμα: Ο αξέχαστος σοσιαλδημοκράτης, γιατρός Γιάννης Πασαλίδης, (από τα ιδρυτικά στελέχη - μετά τον Εμφύλιο - της ΕΔΑ).
  • Από το Αγροτικό κόμμα: Ο δικηγόρος Θανάσης Φείδας.
  • Από την Δημοκρατική Ένωση: Ο Γιώργος Ευθυμιάδης και τέλος,
  • ο απόστρατος συνταγματάρχης του 1935, Δημήτριος Ψαρρός.

Η αντιστασιακή οργάνωση «Ελευθερία», ιδρύθηκε δύο μόλις εβδομάδες μετά την είσοδο των Γερμανών στην Θεσσαλονίκη και εννοείται, πριν την εισβολή των Ναζί στη Σοβιετική Ένωση.

Ο Κερασίδης, μαζί με τον Τζανή θα υιοθετήσουν μια άκρως ριζοσπαστική θέση για την οργάνωση της Αντίστασης ενάντια στις κατοχικές δυνάμεις. Όπως γράφει ο Ανδρέας Τζήμας, ηγετικό στέλεχος του ΚΚΕ και στη συνέχεια ως «Σαμαρινιώτης», μέλος του Γενικού Στρατηγείου του ΕΛΑΣ,

«… απόψεις του Μακεδονικού Γραφείου το καλοκαίρι του 1941 ήταν να μεταβληθούμε αμέσως σε μια μαχητική σαμποταριστική οργάνωση που να αναλάβει έντονη δράση στις πόλεις και στην ύπαιθρο. Για αυτούς, η κομματική οργάνωση ταυτιζόταν με μερικές δεκάδες ή και εκατοντάδες αποφασιστικών ανθρώπων, ικανών για όλα.»

Δυστυχώς, οι συνεχείς δραπετεύσεις του Σίμου, του έδωσαν μια υπερβολική αυτοπεποίθηση σχετικά με τις ικανότητές του. Πίστευε ότι θα μπορούσε να ξεφύγει από οποιαδήποτε δύσκολη κατάσταση, γεγονός που τον έκανε σχετικά απρόσεκτο και να μην παίρνει τις απαραίτητες συνωμοτικές προφυλάξεις.

Γράφει ο Νώντας Σακελλαρίου:

«Και στη Δυτική Μακεδονία άρχισαν να εμφανίζονται αντάρτικες ομάδες. Τις καθοδηγούσε ο Σίμος Κερασίδης – ήτανε τσαγκάρης, γερός στα χέρια, κοντός στο ανάστημα. Δραπέτευσε δυο-τρεις φορές από τις Ασφάλειες όπου κρατούνταν. Πολλές φορές του συνέστησα να προφυλάγεται, μα απαντούσε:
-Έχω τα χέρια μου, δεν φοβάμαι.
Αυτός είναι και ο λόγος που τον έπιασαν οι Παοτζήδες στα Ίμερα της Κοζάνης, μαζί με άλλους και τον δολοφόνησαν την άνοιξη του 1943».


Το 1943 ενώ καθοδηγούσε τον απελευθερωτικό αγώνα στην περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας συνελήφθη μαζί με άλλα έξι στελέχη του ΚΚΕ (μεταξύ των οποίων και ο Λάζαρος Ζησιάδης-Τερπόφσκι) από «εθνικιστές αντάρτες» μιας οργάνωσης «παρακλάδι» της ΠΑΟ (ΥΒΕ-ΕΚΑ), με επικεφαλής τον μετέπειτα αρχιδοσίλογο Μιχάλ Αγά. Υποτιθέμενη οργάνωση αντίστασης κατά της βουλγαρικής κατοχής, καθοδηγούμενη και ελεγχόμενη από την κατοχική κυβέρνηση της Αθήνας και τον περίφημο Χρυσοχόου. Λίγες ημέρες μετά μια σύντομη κράτηση σε μια σπηλιά, τα μέλη του ΚΚΕ «θα χαλαστούν» από τους Τουρκόφωνους ενόπλους της οργάνωσης αυτής. Στην πραγματικότητα θα εκτελεστούν, μετά από τρομερά βασανιστήρια.

Το συγκεκριμένο έγκλημα θα οδηγήσει τις σχέσεις ΕΑΜ-ΕΛΑΣ και Τουρκόφωνων Ποντίων σε περαιτέρω όξυνση, με αποτέλεσμα κάθε προσπάθεια συμβιβασμού στο μέλλον να είναι εντελώς αδύνατη. Ήταν ένας άδικος ομαδικός φόνος, που το ΚΚΕ δεν θα τον συγχωρούσε ποτέ. Ειδικά για το χαμό του Κερασίδη, το ΕΑΜ ορκίστηκε μέσω του αντιστασιακού του τύπου, ότι θα πάρει τρομερή εκδίκηση.

Εικόνα

Το ΚΚΕ δεν θα ξεχάσει τον Σίμο. Λίγες εβδομάδες μετά την Απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης από τους Γερμανούς, μία από τις πρώτες κινήσεις, ήταν η οργάνωση επιμνημόσυνης δέησης στη μνήμη του:

«Γιόμισε ο τόπος λουλούδια και στεφάνια και έγινε λαϊκό προσκύνημα στον Αη-Θαράπη. Κουβαλήθηκε τόσος συρφετός κείνη την μέρα που νόμισες ότι άδειασε η μισή Σαλονίκη. Οι ρούγες και τα τρίστρατα της Τούμπας πλημμυρίσανε από φίλους γειτόνους και γνωστούς και στο προαύλι της εκκλησιάς στριμώχνονταν της Ρόδης το σόι και όλος ο σιμεσελές του σχωρεμένου άντρα της του Χρήστου. Ξακουστοί καπεταναίοι του κόμματος, όπως ο Κικίτσας, ο Μάρκος Βαφειάδης, ο Βασίλης Μελίδης (καπετάν Βερμιώτης), ο Στρίγγος και ο Βασβανάς ντυμένοι στα πανωφόρια και στα αμπέχωνά τους σκύβανε με ευλάβεια το κεφάλι κάτω από τα καντηλέρια και δακρύζανε στο μνημόνιο του Σίμου…».

Δεν θα προσθέσουμε κάτι άλλο. Νεολαίοι σαν τον Σίμο, βγαίνουν μια φορά τα εκατό χρόνια, όπως έλεγαν στην πονεμένη μάνα του, οι «ζερβοφέρνοντες» γείτονες της Τούμπας.

Ας αποτελέσει έμπνευση η ηρωική του ζωή στους μελλοντικούς αγώνες της Νέας Γενιάς.

Πηγές:

- Εφημερίδα «Ριζοσπάστης», φύλλο 10/4/1983, σελίδα 6.
- «Διαθέσαμε τη ζωή μας», Επαμεινώνδας Σακελλαρίου, από το «ΒΗΜΑ-Μαρτυρίες», στη σειρά, «Ο Εμφύλιος σε Α’ Ενικό», Αθήνα 2010.
- «Δράμα 1941. Μια παρεξηγημένη εξέγερση», Σπύρος Κουζινόπουλος, Εκδόσεις Καστανιώτη, Αθήνα 2011.
- «Άρης Βελουχιώτης, το χαμένο αρχείο: Άγνωστα Κείμενα», Γρηγόρης Φαράκος, Εκδόσεις «Ελληνικά Γράμματα», Αθήνα 1997.
- «Πέτρες και Ρόδα», του Σίμου Κερασίδη (τραπεζικός και λογοτέχνης, γιος του αδελφού του ήρωα, Χρύσου Κερασίδη). Εκδόσεις Παρατηρητής, Θεσσαλονίκη 1997.
- «Οι αρχές της Αντίστασης στην Δυτική Μακεδονία 1941-1943», Αθανάσιος Καλλιανώτης, διπλωματική εργασία. Θεσσαλονίκη 2000.
- Εφημερίδα «Ελευθερία», φύλλο 15, Θεσσαλονίκη 6 Ιουνίου 1943, στο διαδικτυακό τόπο του ΑΣΚΙ.

Σάββατο 3 Δεκεμβρίου 2011

Αντικομμουνισμός

Από τον επίλογο του βιβλίου - αφιερώματος για την τρίχρονη εποποιία του ΔΣΕ (εκδόσεις Ριζοσπάστης) :

...Ταυτόχρονα με την ωμή και απάνθρωπη αστυνομική βία χρησιμοποιήθηκε και η κατασυκοφάντηση του αγώνα του ΔΣΕ και των μαχητών και μαχητριών του, όπως και του ΕΛΑΣ και της ΕΑΜικής Αντίστασης, η διαστρέβλωση της ιστορικής αλήθειας, ο αντισοσιαλισμός και αντισοβιετισμός. Ιδιαίτερο βάρος δόθηκε στη διαπαιδαγώγηση της νεολαίας με τον αντικομουνισμό και αντισοβιετισμό και στο ξέκομμα της από τις επαναστατικές παραδόσεις, τις ιδέες και τους αγώνες του ΚΚΕ ...

Ας δούμε ένα έγγραφο - καταγγελία της εποχής, ενάντια σε μια ηρωική δασκάλα. Μία δασκάλα που τολμούσε μέσα στην τρομοκρατία του Μαύρου Μετώπου και στις συνθήκες του Μονόπλευρου Εμφύλιου να εμφυσήσει στα παιδιά τα ιδανικά της Εθνικής Αντίστασης.



Α' ΕΘΝΙΚΟΣ ΠΑΙΔΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ
ΠΑΤΡΩΝ
Αριθμ. πρωτ.166

Εν Πάτραις τη 12η Ιουνίου 1946

ΠΡΟΣ

το Υπουργείον Κοινωνικής Προνοίας
(Διεύθυνσιν Εθνικών Ορφανοτροφ. Οικοτρ. και
Παιδικών Σταθμών)

ΑΘΗΝΑΣ

Λαμβάνω την τιμήν ν' αναφέρω υμίν ευσεβάστως ότι την παρελθούσαν Παρασκευήν 7-6-1946 και περί ώραν 11ην επιστρέψασα εις το γραφείον του ιδρύματος μετά της Αμερικανίδος Μις Μπάρντυ , της διερμηνέως αυτής κας Νικολοπούλου Ελένης , του κου Ράπτη, γραμματέως της ΟΥΝΡΑ και της κας Γεωργακοπούλου Κατίνας μέλους της Διοικητικής Επιτροπής, κατέλαβον την παιδαγωγόν του Ιδρύματος Μεργιάνου Σπυριδούλα, ισταμένην εν μέσω των παιδίων, καθημένων χαμαί και διευθύνουσαν δια των χειρών της τον χρόνον αντάρτικου άσματος "Του ΕΛΑΣ παιδιά κτλ".

Το εκπληκτικόν είναι ότι τα παιδιά εγνώριζον καλώς το άσμα τούτο όπερ σημαίνει ότι έχει προηγηθή διδασκαλία ήτις ελάμβανε χώραν κατά τας ώρας της απουσίας μου εκ του ιδρύματος δι' υπηρεσίαν.

Εθεώρησα καθήκον μου επιβεβλημένον ν' αναφέρω υμίν πάντα τ' ανωτέρω ίνα λάβητε γνώσιν πριν να προκληθούν τα δίκαια παράπονα των μητέρων ή των περιοίκων, δεδομένου ότι εν λόγω παιδαγωγός Μεργιάνου Σπυριδούλα, φύσει επαναστατικού χαρακτήρος δεν είναι διατεθημένη να συμμορφωθή προς τα συστάσεις μου.

Παρακαλώ όθεν όλως εν τη ευαρεσκεία σας διατάξητε ότι ηθέλατε εγκρίνει.

Ευπειθεστάτη.
Η Διευθύντρια.
(ακολουθεί υπογραφή).


Κοινοποίησις
----------------------------------------------------------
Αστυνομική Διεύθυνσις (Ενταύθα)
παρακαλουμένην ίνα λάβη γνώσιν.

Το όνομα της δασκάλας:

Μεργιάνου Σπυριδούλα.